Je kind leren beleggen: wat is de juiste verantwoordelijke stap?

Als ouders doe je er alles aan om je kinderen voor te bereiden op een succesvolle toekomst. Je leert hun gezonde eetgewoonten aan, stimuleert hen om te sporten, en brengt hun sociale vaardigheden bij. Maar ook financiële opvoeding is onmisbaar. Geldzaken bespreekbaar maken, verantwoord leren omgaan met geld en, belangrijker nog, kinderen het concept van beleggen uitleggen. Het zijn allemaal essentiële stappen in hun ontwikkeling. Want beleggen draait niet alleen om winst maken, maar ook om uitgesteld genot en het ontwikkelen van een langetermijnvisie.

Voor veel ouders lijkt het dan ook vanzelfsprekend hun kinderen zo vroeg mogelijk te betrekken bij de financiële besluitvorming en hun te leren over de kracht van samengestelde rente. Dat concept is namelijk het krachtigst wanneer je zeer vroeg begint.

Toch is er één uitdaging: de wet stelt dat je pas vanaf achttien jaar een eigen beleggingsrekening mag openen. Dat leidt tot een dilemma. Je wilt dat je kind op een praktische manier leert hoe de financiële markten werken, maar de wettelijke beperking houdt je tegen. Wat doe je dan? Veel ouders overwegen een rekening op hun naam te openen en laten het beheer over aan de kinderen. Maar is dat ethisch verantwoord? Welke boodschap geef je daarmee aan je kind? Een ethisch dilemma met een moeilijk antwoord.

De aantrekkingskracht van vroeg beginnen

De voordelen van vroeg beginnen met beleggen zijn overduidelijk. Hoe jonger je kind start met beleggen, hoe meer tijd er is om te profiteren van de magie van de samengestelde rente. Vroeg beginnen betekent dus niet alleen grotere financiële kansen, maar ook de mogelijkheid om spelenderwijs te leren over beleggen en risicobeheer.

Daarnaast leren kinderen het meest door ervaring. Je kunt hen uitleggen wat aandelen zijn en wat het betekent om in de beurs te investeren, maar het is pas wanneer ze zelf betrokken zijn bij het proces, dat ze écht de waarde ervan zullen begrijpen. Door te laten zien hoe markten fluctueren, hoe je risico’s beheert en hoe je langetermijndoelen opstelt, geef je hun een schat aan ervaring mee die ze niet in de schoolbanken zullen leren.

De juridische realiteit

Dat de wet in België stelt dat jongeren onder achttien jaar geen eigen beleggingsaccount kunnen openen, is bedoeld om hen te beschermen tegen de risico’s die beleggen met zich brengt, zoals het verlies van vermogen en de complexiteit van financiële producten. Ouders die een beleggingsrekening op hun naam openen en die laten beheren door hun kind, bewegen zich dus in een grijs gebied. Juridisch gezien is dat niet verboden, maar het roept vragen op. Je geeft ongetwijfeld goede financiële gewoonten mee. Maar tegelijkertijd kun je, zonder het te beseffen, ook de boodschap overbrengen dat regels flexibel zijn wanneer het in je voordeel werkt. Kinderen zijn zeer gevoelig voor de ethiek die achter beslissingen schuilt, en ze leren niet alleen door wat je zegt, maar ook door wat je doet.

De vraag die je jezelf moet stellen is dus: wat wil je je kind écht meegeven? Leren over beleggen is waardevol, maar moet dat ten koste gaan van het naleven van regels?

Alternatieven voor ouders

Gelukkig zijn er manieren om kinderen al op jonge leeftijd te laten kennismaken met beleggen, zonder dat je de regelgeving hoeft te omzeilen. Zo bestaan er educatieve platformen en simulaties waarmee kinderen de beurs kunnen volgen en virtueel kunnen beleggen, zonder echt geld in te zetten. Dat geeft hun de kans risicoloos te experimenteren en te leren hoe de financiële markten werken. Ze kunnen volgen hoe aandelenkoersen fluctueren, welke factoren van invloed zijn op de markt en hoe het is om rendementen te behalen of verliezen te lijden.

Daarnaast kun je samen met je kind de financiële markten volgen en hen betrekken bij jouw beleggingsbeslissingen. Door open te communiceren over je strategie, risico’s en rendementen, kun je hun waardevolle inzichten bieden zonder dat ze zelf een account nodig hebben.

Persoonlijke keuze

Ondanks de beschikbare alternatieven hebben wij als ouders er bewust voor gekozen onze kinderen op minderjarige leeftijd te laten experimenteren met een echte beleggingsrekening op onze naam. Ervaring leerde ons dat het overbrengen van kennis honderd keer meer energie kostte dan hen het daadwerkelijk te laten ondervinden. Elk kind ontving een startkapitaal, rekeningen werden samen geopend en het verschil in daadkracht en risicoaversie van elk kind werd al snel duidelijk. 

Bovendien zorgde dat voor een leuke en leerzame dynamiek aan de eettafel. De beleggingskosten, vertaald naar harde euro’s, maakten indruk en de gesprekken over hun aankoopoverwegingen waren fascinerend om te volgen. Niet alleen de kinderen leerden financieel-technisch bij, ook wij als ouder leerden meer over de persoonlijkheid van elk kind.

Conclusie

Hoewel het verleidelijk kan zijn de wettelijke beperkingen te omzeilen en je kind vroeg te laten beginnen met beleggen, is het belangrijk dat elke ouder voor zichzelf bepaalt wat primeert en hoe je je beslissingen kadert. Er zijn zeker ethische overwegingen die niet over het hoofd mogen worden gezien.

Kies je ervoor om je kind een beleggingsrekening te laten beheren, dan bied je hun een directe leerervaring, maar je loopt ook het risico dat je hun de boodschap meegeeft dat regels buigbaar zijn wanneer het uitkomt. Anderzijds kun je hen ook betrekken bij jouw beleggingsbeslissingen of gebruikmaken van educatieve tools, waarmee je hen waardevolle lessen leert zonder de regelgeving te omzeilen.