Met factoren haal je meer rendement voor evenveel risico

Beleggers zijn natuurlijk vertrouwd met de raad dat ze moeten diversifiëren om eenzelfde rendement te halen met minder risico. Een belegger kan op verschillende manieren spreiden. Denk aan beleggen in verschillende regio’s, sectoren of thema’s. Een vierde categorie die minder voor de hand ligt, zijn factoren. Nochtans heeft het Noorse staatsfonds, het grootste ter wereld met meer dan 1.000 miljard euro onder beheer, factoren al opgenomen in zijn beleggingsstrategie sinds de financiële crisis in 2008. 

Tussen actief en passief beleggen

Eerst en vooral is het interessant om factorbeleggen te situeren. Deze vorm van beleggen is als het ware een tussenvorm tussen actief en passief beleggen.  

Bij passief beleggen is er géén actieve manager die aandelen selecteert op basis van enkele criteria, maar kopieert een tracker de aandelen die in een index zijn opgenomen. In een tracker die de S&P500 weerspiegelt, zullen dus de grootste 500 bedrijven in de Verenigde Staten zitten. U koopt als het ware de markt. Het ontbreken van een manager is wat ook terugkomt bij een tracker die werkt met factoren.

Actief beleggen is dan weer de tegenhanger van passief beleggen, waarbij u vertrouwt op de keuzes van een fondsbeheerder om de juiste aandelen te selecteren. De manager zal dus niet per se alle bedrijven uit de S&P500 selecteren, maar degene waarvan hij of zij denkt dat deze een hoger rendement kunnen genereren dan de markt. Ook als je zelf aandelen kiest, ben je een actieve belegger. Een systematische aandelenselectie is ook een element dat terugkomt bij factor beleggen.

Als we de beste elementen nemen uit beide beleggingsvormen komen we tot beleggen op basis van factoren. Hiermee investeert u uw geld in een tracker, die op basis van een vooraf ingesteld model een aandelenselectie maakt. Voldoet het aandeel aan de criteria van het model dan wordt het op basis hiervan gekocht of net verkocht. U krijgt dus een aandelenselectie à la carte zonder tussenkomst van een dure beheerder. 

Daarenboven is bewezen dat blootstelling aan bepaalde factoren in een portefeuille op lange termijn zorgt voor een hoger risico gewogen rendement dan de brede markt. Het merendeel van het risico (en dus ook het bijhorende rendement) van beheerders kan vandaag immers al verklaard worden door blootstelling aan factoren; en dus niet aan de kennis van deze personen zoals vaak beweerd wordt.

Wat zijn factoren?

Factoren zijn bepaalde karakteristieken waar bepaalde aandelen aan voldoen waardoor hogere rendementen behaald worden.

Elke factor zal anders presteren afhankelijk van waar we ons bevinden in de economische cyclus. Zo zal de factor lage volatiliteit het uitstekend doen in tijden van recessie, terwijl momentum floreert in tijden van expansie. Door te spreiden in factoren kan u aldus rendement generen in elke fase van de cyclus. 

Momentum

Momentum is vergelijkbaar met het kiezen van een film aan de hand van de ratings die eerdere kijkers al gaven. Daarbij is het logisch dat u meer geneigd bent om te kiezen voor een film met goede recensies. Blijkt het een meevaller, zal u die film ook aanraden aan uw vrienden, wat opnieuw bijdraagt aan hogere kijkcijfers en positieve reviews.

Bij aandelen  verwijst de momentumfactor naar de tendens dat winnende aandelen het goed blijven doen in de nabije toekomst. Academici konden in 1993 al bewijzen dat door het kopen van aandelen die het goed deden en verkopen van aandelen die het slecht deden er significant positieve rendementen behaald werden.

De prestatie van de momentumfactor is over het algemeen het beste tijdens de expansiefase.

Lage volatiliteit

Stel dat het uw grote droom is om schrijver te worden, maar wél met de vereiste dat u uitzicht heeft op een stabiel inkomen, dan zal het logisch zijn om vast in dienst te gaan bij een krant eerder dan dat u aan de slag gaat als freelancer.

Bij aandelen zal de factor lage volatiliteit aandelen verkiezen met een bèta-waarde lager dan deze van de markt, dus kleiner dan 1. Hoe lager de bèta, hoe kleiner het risico en hoe lager de volatiliteit. Een investeerder die meer conservatief belegt (in supermarkten, farmacie, netbeheerders …) en bijgevolg een bèta van 0,7 heeft voor het totale portfolio zal minder fel bewegen dan de markt. Bij een stijging (of daling) van 10% zal het portfolio met 7% stijgen (of dalen).

Het is een afwijking op het model dat oppert dat de enige manier om een hoger rendement te halen, meer risico nemen is. Het tegenovergestelde is immers waar: aandelen met een lagere volatiliteit behalen over de lange termijn een hoger rendement.

De factor lage volatiliteit presteert doorgaans het beste bij een economische contractie, de periode tussen een omslag en een recessie.

Kwaliteit

Uw banden zijn aan vervanging toe en u twijfelt tussen twee soorten. U kan beide banden scores geven op basis van het brandstofverbruik, de tractie, garantie en hoe lang ze mee gaan. De bandenset die het hoogste scoort, koopt u.

Om de kwaliteitsfactor te identificeren bij aandelen zal er een selectie gemaakt worden aan de hand van lage schulden, stabiele winstgroei en andere kwaliteitskenmerken. Een bekende aanhanger van deze factor is Terry Smith. Hij is de oprichter en algemeen directeur van Fundsmith en haalt al jarenlang hogere rendementen dan de brede markt met zijn beleggingsstrategie die focust op kwaliteitsaandelen.

De factor kwaliteit presteert doorgaans het beste bij een economische contractie, de periode tussen een omslag en een recessie.

Bedrijfsgrootte

De factor bedrijfsgrootte kan geïllustreerd worden aan de hand van de evolutie van een beginnende sporter en een professionele atleet. Die eerste zal op korte tijd zichzelf veel kunnen verbeteren gezien zijn gebrek aan ervaring. Een professionele atleet daarentegen zal veel meer moeite moeten doen om een nog hoger niveau te bereiken.

Bedrijven met een kleinere marktkapitalisatie zullen hogere rendementen generen in vergelijking met bedrijven met een grote marktkapitalisatie. De logica is niet ver te zoeken, aangezien kleinere bedrijven nog veel meer groeipotentieel hebben in vergelijking met een matuur bedrijf.  Natuurlijk ligt het risico ook hoger, net omdat kleinere bedrijven zich nog meer moeten bewijzen en zich vaak aan minder gunstige voorwaarden kunnen financieren. Het hogere risico vertaalt zich dan ook in een hoger rendement.

Bedrijven met een kleine martkapitalisatie herleven als eerste na een recessie en zullen tijdens die periode dan ook het beste presteren.

Waarde

U brengt een bezoek aan de supermarkt om boodschappen te doen. De huidige inflatiecijfers maken het leven er niet goedkoper op. U geeft de voorkeur aan producten die in promotie staan.

Waardeaandelen zijn aandelen die onder hun fundamentele waarde noteren. Dit type van aandelen wordt gekenmerkt door een hoog dividendrendement, een lage koers-boekwaarde en een lage koers-winstverhouding.

Een believer van waardeaandelen is de meesterbelegger Warren Buffet met zijn investeringsvehikel Berkshire Hathaway. Het geheim achter zijn superieure rendementen is het ontdekken van de waardefactor voor dat hij gekend was in de academische wereld. Vandaag kan je er nog altijd een hoger rendement mee halen, maar moeilijker dan in de beginjaren van Buffet.

Aandelen die binnen het spectrum van waarde vallen, presteren doorgaans het beste vlak na een economische recessie, wanneer de herleving aanvat.

Is factorbeleggen iets voor u?

Als u over een voldoende lange beleggingshorizon beschikt, idealiter minstens 15 jaar, is factorbeleggen iets voor u. Daarnaast is het van belang dat u kan vasthouden aan deze strategie, aangezien er lange periodes kunnen optreden waarin u minder goed presteert dan de brede markt. Op  lange termijn is echter bewezen dat factorbeleggen u een hoger risicogewogen rendement geeft.

Om uw risico te spreiden is het nuttig om te opteren voor een combinatie van verschillende factoren door middel van verschillende ETF’s of door simpelweg te kiezen voor een multi-factor ETF, die alle factoren combineert in één ETF. Een voorbeeld hiervan is de iShares Edge MSCI World Multifactor UCITS ETF.