Winst is geen garantie dat je goed bezig bent
X
Wie winst maakt, neemt daarom nog geen goede beslissingen, stelt Dirk Vandycke, lesgever statistiek. “Wie lang genoeg focust op het herhaaldelijk nemen van goede beslissingen, zal gemiddeld goede resultaten behalen.”
“Ik heb Dexia gekocht”, fluisterde iemand mij ooit toe. Dexia was te groot om te laten falen en toch heel goedkoop. Dat was geen verrassing voor mij. De psychologie der mensen lijkt universeel en eenzelfde scenario ontplooide zich al vele malen. Een andere voorbeeld. Na een duizelingwekkende val die begon bij 35 euro strandde het aandeel Fortis eind september 2008 op goed 4 euro. Aan het einde van die week klokte het aandeel ongeveer 25 procent hoger af te midden veel nieuws en speculatie. Op dat moment vroeg een collega mij of ik aan het begin van de week ook aandelen Fortis had gekocht. Waarop ik repliceerde met de vraag of dat een goed idee was. “Natuurlijk”, was het antwoord vol verwondering. “Het is met 25 procent gestegen.”
‘Hindsight bias’ heet zoiets, als je een beslissing taxeert in het licht van informatie die je pas na het nemen van de beslissing kreeg. Maar kunnen we de kwaliteit van een beslissing zomaar beoordelen aan de hand van de resultaten waar die achteraf toe leidt?
Om die vraag te beantwoorden gaan onze hersenen, bij gebrek aan cijfers, te rade bij de weinige voorbeelden die we ons voor de geest kunnen halen. Bovendien lijkt het niet meer dan logisch en rechtvaardig dat goede beslissingen tot goede resultaten leiden. Toch? Maar we koppelen de definitie van een goede beslissing daarbij verkeerdelijk vast aan goede resultaten in de toekomst. Een hond heeft vier poten. Maar een dier hoeft geen hond te zijn omdat het vier poten heeft. Of om bij metaforen te blijven: je kunt heelhuids met een brandende lucifer door een dynamietfabriek lopen, maar dat is daarom nog geen goed idee.
Zetten we goede en slechte beslissingen in relatie tot hun mogelijke goede of slechte resultaten, dan hebben we vier mogelijke variaties. Leidt een goede beslissing tot slechte resultaten, dan noemen we dat pech. Volgt een goed resultaat uit een slechte beslissing, dan is dat geluk. Een goede beslissing die goede resultaten voortbrengt zouden we loon naar werken kunnen noemen. Maar dan zijn slechte resultaten ten gevolge van slechte beslissingen het verdiende loon.
"Succesvol beleggen is de tijd zijn werk laten doen, terwijl we onderweg geen domme dingen doen"
-Herhaaldelijke beslissingen
Niet iedereen is daar even makkelijk van te overtuigen. Probeer iemand die net 1 miljoen euro heeft gewonnen met een loterij maar eens te overtuigen dat het een slecht idee is om met de lotto te spelen. Nochtans begrijpt die het wel als je voorstelt die winst de volgende keer weer integraal op de loterij in te zetten.
Bij een losstaande beslissing kan het verkeren. Maar wie lang genoeg focust op het herhaaldelijk nemen van goede beslissingen, zal gemiddeld goede resultaten behalen. In elke onzekere omgeving, zoals de beurs, focussen we dus beter niet op het rendement van één positie, maar op het steeds opnieuw nemen van goede beslissingen voor elke positie, zoals het bijkopen van winnaars en het kortwieken van verliezen. Succesvol beleggen is de tijd zijn werk laten doen, terwijl we onderweg geen domme dingen doen.
Concreet betekent dat dat verliezen niet noodzakelijk tonen dat je niet goed bezig bent op de beurs en dat winst geen garantie is dat je wel goed bezig zou zijn. Enkel uit de aard van en het aantal verliezers en winnaars kan men iets zinvols zeggen over de kwaliteit van een strategie. Niet een trackrecord van een maand, maar van enkele decennia vertelt je iets over een belegger. Niet hoe wordt gepocht met winnaars, maar de openheid over verliezers en hoe daarmee op de lange termijn werd omgegaan karakteriseert een succesvolle belegger. Er bestaan geen slechte tijden op de beurs. Enkel een slechte voorbereiding.
